Psychoterapia grupowa rozwija się od początku XX wieku. Dzisiaj wydaje się szczególnie pomocna, ponieważ coraz częściej osoby zgłaszające się do terapeutów doświadczają kłopotów związanych z relacjami z innymi osobami. Potrzebują bliskości, skarżą się na samotność, nieśmiałość, a jednocześnie miewają trudności w stworzeniu i utrzymaniu związku z drugą osobą. Czasami podtrzymują „na siłę” związek, który nie daje satysfakcji, a nie widzą drogi wyjścia z kryzysu. Coraz więcej osób w świecie zachodnim nie żyje w parach, np. obecnie w Stanach Zjednoczonych około 45% społeczeństwa stanowią single. Praca terapeutyczna w grupie może stanowić dobrą okazję do sprawdzenia, co takiego sprawia, że mam trudność w relacjach z innymi, co czuję w relacjach z innymi, czego się obawiam, czego potrzebuję od innych osób i co mogę innym zaoferować.

Formy grupowej pracy terapeutycznej:

1. Psychoterapia w grupie zamkniętej – członkowie grupy zamkniętej zaczynają i kończą terapię jednocześnie. Czas trwania terapii w grupie zamkniętej jest ściśle określony – zazwyczaj jest to jeden rok lub dwa lata (jeśli spotkania odbywają się co tydzień). W oddziałach szpitalnych często praca w grupie zamkniętej odbywa się przez okres 3 miesięcy (12 tygodni), a sesje odbywają się kilka razy w tygodniu.
2. Psychoterapia w grupie półotwartej – w tej grupie proces terapii trwa zazwyczaj dłużej niż w grupie zamkniętej, a poszczególni członkowie grupy przychodzą do grupy i odchodzą w różnym momencie. Grupa za każdym razem przygotowuje się na przyjęcie nowych członków, tak samo jak przygotowuje się do pożegnania odchodzących pacjentów. Liczba uczestników jest zazwyczaj stała, a jedynie w okresie oczekiwania na przyjęcie nowych członków może być mniejsza.
3. Psychoterapia w grupie otwartej – takie grupy najczęściej pracują w oddziałach szpitalnych, całodobowych lub dziennych. Każdego dnia mogą pojawić się w grupie nowi pacjenci, zmienna jest też liczba uczestników grupy.
4. Grupy wsparcia i grupy samopomocowe – często są to grupy powstające przy stowarzyszeniach lub fundacjach, czasem także przy oddziałach szpitalnych – np. onkologicznych. Są to grupy „homogeniczne”, to znaczy, że ich członkowie przychodzą do grupy ze względu na jedną, wspólną cechę lub wyznaczają sobie jeden wspólny cel – zazwyczaj jest to uzyskanie pomocy, informacji i wsparcia oraz dzielenie się swoimi doświadczeniami w sytuacji, która jest podobna dla wszystkich członków grupy. Przykładem grup wsparcia są np.: grupa dla kobiet chorujących na nowotwór piersi, grupa dla osób rozwodzących się, grupa dla osób transpłciowych, grupa AA (anonimowych alkoholików) czy grupa dla osób przeżywających traumatyczną żałobę. Grupy wsparcia mogą prowadzić psychologowie, terapeuci mający przygotowanie do pracy z grupami, natomiast grupy samopomocowe organizują osoby, które same są w podobnej sytuacji (np. chorowały na nowotwór, zmagały się z uzależnieniem itp.), nie są zaś specjalistami.

Zachęcam do lektury wpisu na temat psychoterapii grupowo-analitycznej, którą oferują psychoterapeuci związani z Instytutem Analizy Grupowej „Rasztów”, w tym także autorka tej strony.